بیتکوین چیست؟
همه چیز از سال ۲۰۰۸ و انتشار مقاله‌ای که نوعی پول الکترونیک به نام بیتکوین در آن معرفی شده بود آغاز شد. هویت ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو آغازگر انقلابی بود که سال‌ها بعد به تیتر اول رسانه‌ها تبدیل شد و اقتصاددانان را به بحث‌های نظری گسترده درباره آن وادار کرد در ادامه از محله ارز دیجیتال به یررسی این ارز دیجیتال می‌پردازیم .
پول رایج
هر کشور پول مخصوص به خود دارد. دلار ایالات متحده، یوروی اتحادیه اروپا، روبل روسیه، ین ژاپن و ریال ایران همگی پول‌های دولت‌های مختلف هستند که به نام وجه رایج آن کشور نیز خوانده می‌شوند. فلسفه پول تا حدودی شبیه به سؤال «اول مرغ بود یا تخم‌مرغ؟» است. برای این که پول ارزشی داشته باشد، باید چند خصوصیت مانند موارد زیر داشته باشد:
افراد کافی آن را داشته باشند.
تاجران باید آن را به عنوان شکلی از پرداخت بپذیرند.
جامعه باید به ارزشمند بودن آن اعتماد داشته باشد و بداند که در آینده نیز ارزشمند خواهد ماند.
در گذشته روش مبادله پایاپای رواج داشت، یعنی برای خرید کفش، مرغ پرداخت کردید و ارزش کالاهای شما به دلیل ماهیت‌شان و ذاتی بود. اما با پیدایش سکه‌ها، اسکناس و کارت‌های اعتباری، تعریف پول و مهم‌تر از آن مدل اعتماد به پول فرق کرده است.
نکته کلیدی دیگر این است که ارزش پول در سهولت تراکنش است. دردسر جابجایی چند تن طلا از یک کشور به کشور دیگر، یکی از مواردی بوده‌است که موجب پیدایش اسکناس شده‌است. سپس زمانی که افراد بیش از این تنبل شدند، کارت‌های اعتباری ابداع شدند. اما کارت‌های اعتباری پولی را حمل می‌کنند که تحت سیطره دولتمردان است. زمانی که افراد این دغدغه را یافتند که آیا سیاستمداران منافع آن‌ها را تأمین کنند یا نه، رمزپولها به عنوان یک جایگزین ارزشمند مطرح شده‌اند.
رمزپول چیست؟
پیش از آن که به این سوال پاسخ دهیم که بیتکوین چیست باید با معنی رمزپول آشنا شویم. نخستین رمزپول بیتکوین است. شما احتمالاً نام بیتکوین را بیش از هر رمزپول دیگری شنیده‌اید. بیتکوین نخستین محصول اولین بلاک‌چینی است که از سوی فرد ناشناسی به نام «ساتوشی ناکاموتو» (Satoshi Nakamoto) اختراع شده‌است. ساتوشی ایده بیتکوین را در سال ۲۰۰۸ منتظر کرد و آن را به عنوان یک «نسخه کاملاً همتا به همتا» از پول الکترونیکی توصیف کرد.
رمزپول‌هایی مانند بیتکوین از طریق فرایندی به نام «استخراج» (Mining) تولید می‌شوند. استخراج رمزپولها نیازمند رایانه‌های قدرتمند است که مسائل پیچیده را حل کنند.
بیتکوین تا سال ۲۰۱۱ تنها رمزپول باقی ماند. در ادامه طرفداران بیتکوین برخی نقائص را در آن تشخیص دادند و از این رو تصمیم گرفتند تا سکه‌های جایگزین را ایجاد کنند که «آلت‌کوین» (altcoins) نیز خوانده می‌شوند تا طراحی بیتکوین از قبیل سرعت، ناشناس ماندن، و مواردی از این دست را بهبود ببخشند. یکی از نخستین آلت‌کوین‌ها، «لایت‌کوین» (Litecoin) نام داشت که هدف آن تبدیل شدن به چیزی مانند نقره در مقایسه با طلایی به نام بیتکوین بود. اما اینک بیش از ۱۶۰۰ رمزپول عرضه شده‌اند و انتظار می‌رود تعداد آن‌ها در آینده باز هم افزایش یابد.
مزیت‌های اصلی رمزپولها و بیتکوین چیست؟
برای پاسخ دادن به سوال بیتکوین چیست در این بخش برخی مزایای رمزپولها را نسبت به پول‌های سنتی بررسی می‌کنیم که ناشی از ماهیت نامتمرکز آن‌ها است:
کاهش فساد
قدرت نیازمند مسئولیت‌پذیری است. اما زمانی که قدرت زیادی در اختیار تنها یک فرد یا نهاد قرار می‌گیرد، این احتمال وجود دارد که از قدرت سوءاستفاده کنند. «لرد آکتون» به عنوان یک سیاستمدار بریتانیایی در قرن نوزدهم این مفهوم را چنین بیان کرده است: قدرت میل به فساد دارد و قدرت مطلقه به طور مطلق فاسد خواهد بود.» رمزپولها با هدف حل مشکل قدرت مطلق از طریق توزیع قدرت در میان افراد زیاد یا بهتر از آن در میان همه اعضای شبکه پدید آمده‌اند. این ایده اصلی در پس فناوری بلاک‌چین است.
حذف مشکل چاپ پول اضافی و پدید آمدن تورم
دولت‌ها به طور معمول بانک مرکزی دارند و بانک‌های مرکزی به طور معمول در زمان مواجهه با مشکلات اقتصادی جدی، از امکان چاپ پول استفاده می‌کنند. این فرایند به نام «تسهیل کمّی» (Quantitative Easing) نامیده می‌شود. یک دولت با چاپ کردن پول بیشتر می‌تواند بدهی‌های خود را کاهش داده یا ارزش پولش را کاهش دهد. با این حال، این رویکرد مانند یک مسکّن عمل می‌کند و نه‌تنها مشکل را عملاً حل نمی‌کند، بلکه عوارض جانبی منفی آن می‌تواند گاهی اوقات از خود مشکل نیز بزرگ‌تر باشد.
برای نمونه زمانی که کشوری پول بیش از حد چاپ می‌کند، ارزش پول آن چنان افت می‌کند که تورم سر به فلک می‌کشد و افراد نمی‌توانند حتی کالاها و خدمات روزمره مورد نیاز خود را خریداری کنند. به این ترتیب اسکناس‌ها تقریباً به اندازه کاغذ خود ارزش پیدا می‌کنند. اغلب رمزپولها تنها تعداد سکه محدود و تعیین‌شده‌ای دارند. زمانی که همه سکه‌ها به گردش بیفتند، یک نهاد مرکزی یا شرکت در پشت بلاک‌چین قرار ندارد که به سادگی سکه بیشتری تولید و عرضه کند.
افراد مسئول پول خود هستند
در پول سنتی، شما همه اختیار پول خود را عملاً به بانک مرکزی و دولت می‌سپارید. اگر به دولت اعتماد داشته باشید، این گزینه خوبی محسوب می‌شود، اما همواره به خاطر داشته باشید که دولت می‌تواند به سادگی حساب بانکی شما را مسدود کند و دسترسی شما را به وجوه‌تان سلب نماید. برای نمونه در ایالات متحده اگر شما وارث قانونی نداشته‌باشید و کسب‌وکاری داشته باشید، دولت می‌تواند در زمان فوت کردن شما همه دارایی‌تان را تصاحب کند. برخی دولت‌ها می‌توانند اوراق بانکی را مختومه اعلام کنند، چنان که دولت هند در سال ۲۰۱۶ چنین کاری را انجام داد. زمانی که از رمزپول استفاده می‌کنید تنها خودتان به وجوه‌تان دسترسی دارید.
حذف سهم واسطه‌ها
در زمان استفاده از پول سنتی هر زمان که یک انتقال انجام می‌دهید، یک واسطه مانند بانک یا یک سرویس پرداخت دیجیتالی سهمی برمی‌دارد. در زمان استفاده از رمزپول همه اعضای شبکه در بلاک‌چین در نقش این واسطه هستند، سهم آن‌ها از انتقال پول با فرمول متفاوتی نسبت به پول سنتی محاسبه می‌شود و از این رو مبلغ بسیار اندکی است.
خدمات به افراد فاقد حساب بانکی
بسیاری از افراد در سراسر جهان فاقد دسترسی به سیستم‌های پرداخت مانند بانک هستند و یا دسترسی محدودی دارند. رمزپولها با ترویج تجارت الکترونیک در سراسر دنیا کاری کرده‌اند که هر کس با داشتن یک گوشی موبایل بتواند شروع به پرداخت‌های مالی بکند. واقعیت این است که اینک افرادی که به گوشی موبایل دسترسی دارند، از افراد دارای دسترسی به خدمات بانکی فزونی یافته است. در این عصر حتی شمار افرادی که گوشی موبایل دارند، از افرادی که به توالت دسترسی دارند، نیز پیشی گرفته است. با این حال بلاک‌چین برای مشکل دوم هنوز چاره‌ای نیاندیشیده است.
افسانه‌های رایج در خصوص رمزپول و بیتکوین چیست ؟
در طی هیاهوی سال ۲۰۱۷ در مورد بیتکوین، سوءتفاهم‌های زیادی در مورد کل صنعت رمزپول رواج یافته است. نکته مهم که باید به خاطر بسپارید این است که هم فناوری بلاک‌چین و هم محصول جانبی آن رمزپولها همچنان در دوران رشد خود هستند و همه چیز به سرعت در حال تغییر است. در ادامه برخی از مهم‌ترین سوءتفاهم‌ها در خصوص این که بیتکوین چیست را بررسی می‌کنیم.
رمزپولها فقط به درد مجرمان می‌خورند
برخی رمزپولها موجب ارتقای خصوصیت ناشناس ماندن می‌شوند. این بدان معنی است که در زمان انجام تراکنش، هویت فرد افشا نمی‌شود. رمزپول‌های دیگر نیز براساس بلاک‌چین نامتمرکز تشکیل یافته‌اند، یعنی یک دولت مرکزی در پشت آن‌ها قرار ندارد. این ویژگی‌ها موجب شده اغلب رمزپولها برای افراد مجرم محبوبیت پیدا کند. با این حال افراد تابع قانون در کشورهای فاسد نیز می‌توانند از مزیت رمزپولها بهره‌مند شوند. برای نمونه اگر شما به جهت فساد و یا ناپایداری سیاسی به بانک محلی یا کشور خود اعتماد ندارید، بهترین روش برای ذخیره پول از طریق بلاک‌چین و دارایی‌های بلاک‌چین است.
امکان پرداخت ناشناس با همه رمزپولها وجود دارد
بنا به برخی دلایل، افراد زیادی بیتکوین را مترادف با ناشناس ماندن می‌دانند، اما بیتکوین به همراه بسیاری دیگر از رمزپولها اصلاً از ناشناس بودن استفاده نمی‌کند. همه تراکنش‌هایی که از طریق رمزپولها صورت می‌گیرند روی بلاک‌چین عمومی قرار دارند. برخی از رمزپولها مانند Monero به حریم خصوصی اولویت می‌دهند، یعنی فردی از خارج نمی‌تواند مبدأ، مقدار یا مقصد تراکنش را متوجه شود. با این حال، اغلب رمزپول‌های دیگر شامل بیتکوین از این روش استفاده نمی‌کنند.
تنها کاربرد بلاک‌چین بیتکوین است
این ایده بسیار نادرستی است. بیتکوین و دیگر رمزپولها یک محصول جانبی کوچک از انقلاب بلاک‌چین محسوب می‌شوند. بسیاری بر این باورند که ساتوشی بیتکوین را صرفاً به منظور ارائه نمونه‌ای از طرز کار فناوری بلاک‌چین ساخته‌است.
همه فعالیت‌های بلاک‌چین خصوصی است
افراد زیاد به اشتباه بر این باورند که فناوری بلاک‌چین به روی عموم باز نیست و تنها کاربران مشترک شبکه آن می‌توانند از آن استفاده کنند. با این که برخی شرکت‌ها بلاک‌چین‌های خصوصی خود را ساخته‌اند که صرفاً در میان کارمندان و شرکای تجاری خودشان استفاده می‌شود، اما اغلب بلاک‌چین‌هایی که در پشت رمزپول‌های مشهور مانند بیتکوین هستند، در دسترس عموم قرار دارند. تقریباً هرکس که یک رایانه دارد می‌تواند به صورت آنی به تراکنشها دسترسی داشته‌باشد.
ریسک‌های بیتکوین چیست ؟
رمزپولها نیز مانند هر چیز دیگری در زندگی ریسک‌های خاص خود را دارند. چه به خرید و فروش رمزپول بپردازید، چه روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کنید و یا صرفاً آن‌ها را به عنوان پس‌اندازی برای آینده نگهداری کنید، باید ریسک‌هایشان را ارزیابی کرده و درک کنید. برخی از مشهورترین ریسک‌های رمزپولها خاصیت فرّار بودن و فقدان مقررات در مورد آن‌ها است. این ناپایداری به طور خاص در سال ۲۰۱۷ مشخص شد که قیمت بیتکوین و اغلب رمزپولها ناگهان تا بیش از ۱۰۰۰ درصد افزایش یافت و سپس سقوط کرد. با این حال، این هیاهوی رمزپول فروکش کرد، نوسان‌های قیمت قابلیت پیش‌بینی زیادی یافتند و از الگوهای مشابه قیمت سهام و دیگر دارایی‌های مالی پیروی می‌کنند.
تعیین مقررات (رگولاسیون) موضوع مهم دیگری در این صنعت محسوب می‌شود که برای پاسخ دادن به سوال بیتکوین چیست باید در نظر داشته‌باشیم. نکته جالب این است که هم فقدان مقررات و هم در معرض مقررات بودن برای سرمایه‌گذاران رمزپولها می‌تواند موجد ریسک‌هایی باشد.
کاربردهای بیتکوین چیست؟
درک ماهیت بیتکوین و یافتن پاسخ بیتکوین چیست برای افراد تازه‌وارد در اغلب موارد دشوار است، زیرا بیتکوین در واقع دو ماهیت متفاوت دارد:
طلای دیجیتال
بیتکوین در برابر شبکه‌های پرداخت دیگر
بیتکوین بر حسب این که یک شبکه پرداخت است، به طرزی کاملاً متفاوت از دیگر نظام‌های پرداخت مانند PayPal یا Venmo عمل می‌کند. اشکال سنتی پرداخت از طریق اینترنت که به نظام مالی سنتی گرایش دارند شامل استفاده از اشخاص ثالث متمرکز و مورد اعتماد برای اجرای تراکنش و ردگیری موجودی حساب‌های کاربران هستند.
بیتکوین نیازی به مجوز ندارد
در مورد خاص بیتکوین، افرادی که مسئول اجرای تراکنشها هستند، دینامیک و به طور بالقوه ناشناس هستند. این عامل تمایز اصلی بیتکوین است که باید درک شود. روش خاص پردازش شدن تراکنش‌های بیتکوین به آن اجازه می‌دهد که بدون نیاز به مجوز کار کند و از این رو در برابر سانسور مقاوم است و روی غیرسیاسی دارد.
هیچ نهاد منفردی به کنترل فعالیت مالی رخ‌داده روی شبکه نمی‌پردازد
ساتوشی ناکاموتو در طرح اصلی بیتکوین برای توضیح سوال بیتکوین چیست چنین نوشته‌است:
آن چه نیاز داریم یک نظام پرداخت مبتنی بر اثبات رمزنگارانه به جای اعتماد است که به هر دو طرف که تمایل داشته‌باشند امکان می‌دهد که به صورت مستقیم با یکدیگر و بدون نیاز به شخص ثالث مورد اعتماد تراکنش داشته‌باشند.
بدین ترتیب ناکاموتو به طرز کارآمدی یک راه‌حل نامتمرکز برای مشکلی که به نام «فروش مجدد» (double-spending) مشهور است، ابداع کرده‌است. این مشکل در اغلب نظام‌های پرداخت دیجیتالی قبلی دیده شده‌بود.
بیتکوین به مثابه طلای دیجیتال
اکنون که با مفهوم بیتکوین به عنوان یک شبکه پرداخت آشنا شدیم، برای پاسخ بهتر به سوال بیتکوین چیست به بررسی مفهوم طلای دیجیتال آن می‌پردازیم. بیتکوین اغلب به جهت امکان این که روی اینترنت به صورتی مشابه پول فیزیکی معامله می‌شود، به نام پول دیجیتالی نامیده می‌شود، اما تشبیه آن به طلای دیجیتال معنی بیشتری دارد، زیرا بیتکوین خصوصیت‌های درآمدزایی نیز دارد. در آغاز پیدایش شبکه بیتکوین تقریباً در هر ده دقیقه، ۵۰ بیتکوین تولید می‌شد، اما این عدد با افزایش موجودی بیتکوین هر چهار سال یک بار نصف می‌شود.
این جدول زمان‌بندی تا حدود سال ۲۱۴۰ تداوم خواهدیافت و در این زمان شبکه به سقف ۲۱ میلیون بیتکوین خود می‌رسد. سیاست درآمدزایی بخشی از قواعد اجماعی شبکه بیتکوین محسوب می‌شود و هیچ بانکدار منفردی مسئولیت کنترل موجودی آن را ندارد.
اهمیت بیتکوین چیست؟
برای پاسخ دادن به سوال بیتکوین چیست باید اشاره کنیم بیتکوین از این جهت مهم است که تا پیش از پیدایش هیچ شکلی از طلای دیجیتال وجود نداشت. وجود یک دارایی دیجیتالی شبه نقد، موجب پیدایش دنیای کاملاً نویی از فرصت‌ها شده‌است که هرگز از طریق پول‌های آنلاین متمرکز قبلی میسر نبودند.
بیتکوین امکان حفظ حریم خصوصی را در تراکنشها حفظ می‌کند که در موارد وجود یک بانک رگوله شده یا دیگر موسسه‌های مالی مسئول پردازش پرداخت‌ها ممکن نیست. افراد مجرم تنها کسانی نیستند که باید به حریم خصوصی خود اهمیت بدهند حریم خصوصی آنلاین این روزها عملاً یک بخش از امنیت شخصی هر کسی محسوب می‌شود.
به علاوه بیتکوین شاید برای افرادی که در رژیم‌های سیاسی اقتدارگرا که همه جنبه‌های زندگی افراد را تحت نظارت قرار می‌دهند، معنی بیشتری داشته‌باشد. برای نمونه افرادی که تلاش می‌کنند، پس‌انداز شخصی خود را از کشوری خارج کنند، این کار را با بهره‌گیری از یک رمز عبور بیتکوین که به خاطر سپرده‌اند راحت‌تر از هر وسیله فیزیکی دیگری انجام می‌دهند.
همچنین بیتکوین یک روش مفید برای دور زدن بسیاری از مقررات مالی سراسر جهان محسوب می‌شود. ماهیت قابل برنامه‌نویسی بیتکوین به ما امکان می‌دهد که یک بانک جهانی فاقد بگیر و ببند بسازیم و از این رو تقریباً هیچ کجا لازم نیست با مقررات دست‌و‌پاگیر مالی موسسه‌ها و نهادهای مختلف سروکار داشته باشیم.
حذف پول فیزیکی
افزون بر آن برای درک این که اهمیت بیتکوین چیست باید اشاره کنیم دنیا به طور فزاینده‌ای در حال تبدیل شدن به جامعه‌ای بدون پول است که گرچه در نگاه نخست ممکن است جالب به نظر برسد، اما جوانب منفی زیادی نیز دارد. بدون وجود چیزی مانند بیتکوین، نظام مالی دنیا عملاً به ابزاری برای نظارت گسترده تبدیل می‌شود، زیرا عمده فعالیت‌ها از طریق گوشی‌های هوشمند و نه پول فیزیکی صورت می‌گیرد.
بسیاری از اقتصاد‌دان‌ها و دولت‌های سراسر دنیا به دلایل مختلف دوست دارند که جامعه از پول فیزیکی فاصله بگیرد. برای نمونه یک جامعه بدون پول به بانک‌های مرکزی امکان می‌دهد که به سادگی نرخ‌های بهره منفی را اعمال کنند. به علاوه قانون‌گذاران می‌توانند مالیات را به روش راحت‌تری گردآوری کنند، برای کنترل سرمایه مقرراتی تعیین کنند و به طور کلی در حالی که با یک ضربه انگشت کل سوابق مالی همه افراد را ردگیری می‌کنند، می‌توانند به سادگی پول افراد را مدیریت کنند.
بدیهی است که جلوگیری از چیزهایی مانند تأمین مالی تروریسم و پول‌شویی جزو بهانه‌هایی هستند که دولت‌ها برای حذف کامل پول فیزیکی از جامعه دستاویز خود قرار می‌دهند. اما مشکل اینجا است که وجوه دیجیتالی یک موضوع سیاه و سفید هستند یا افراد کنترل کاملی روی دارایی‌های دیجیتال خود دارند و می‌توانند آن‌ها را به طور خصوصی انتقال دهند و یا امکان این کار اصلاً وجود ندارد. تعبیه درِ پشتی برای رمزگذاری میسر نیست.
دولت‌ها دلایل فوق‌الذکر را برای حرکت به سوی یک جامعه بدون پول فیزیکی، زمینه‌ای برای تحقق قانون و نظم می‌دانند، اما واقعیت این است که این موقعیت موجب ایجاد حالت نظارت کامل بر افراد، دست کم در زمینه مالی می‌شود.
حفظ ارزش پول
بیتکوین عملاً یک جایگزین ضروری برای جلوگیری از یک آینده به شدت پلیسی است که در آن دولت‌ها می‌توانند همه فعالیت‌های مالی افراد را مورد رصد قرار دهند، به افراد اعلام کنند که می‌تواند یا نمی‌توانند تراکنشی را اجرا کنند و به سادگی از طریق «تأمین مالی داخلی» (Bail-in) یا مالیات تورمی پولشان را به سرقت ببرند.
به طور خلاصه اگر بخواهیم جمع‌بندی کنیم که اهمیت بیتکوین چیست باید اشاره کنیم بیتکوین از این جهت مهم است که یک نظام مالی جایگزین ایجاد می‌کند و به افراد امکان می‌دهد تا به طور آزادانه تراکنش‌های مالی را اجرا کرده و ثروت خود را به روشی غیرسیاسی ذخیره کنند.
طرز کار بیتکوین چگونه است؟
برای پاسخ دادن به سوال بیتکوین چیست باید با طرز کار آن نیز آشنا باشیم. بهترین روش برای توضیح و درک طرز کار بیتکوین ارائه مثالی از کارکرد همه چیز در پشت صحنه در زمان ارسال یا دریافت یک تراکنش روی شبکه است. در ادامه مثالی ارائه می‌کنیم که در آن دو فرد به نام حسن و حسین با هم تراکنش دارند.
حسن پیش از ارسال یا دریافت بیتکوین باید نرم‌افزاری مانند Bitcoin Core روی سیستم خود داشته باشد که بتواند با این شبکه ارتباط بگیرد. زمانی که حسن نرم‌افزار را برای نخستین بار اجرا می‌کند، سابقه کامل همه تراکنش‌هایی که تاکنون روی شبکه بیتکوین اجرا شده را نمایش می‌دهد. این کار به نام دانلود بلوک آغازین (IBD) نامیده می‌شود.
در بیتکوین هر کاربر مسئول اطمینان یافتن از این نکته است که همه تراکنشها از قواعد اجماعی شبکه تبعیت می‌کنند. این تنها روش برای تأیید این است که بیتکوین دریافتی جعلی نیست. این کار تا حدودی شبیه به بررسی جعلی نبودن اسکناس‌ها یا روکش نبودن طلا است. برای این که مطمئن شویم بیت‌کوینی که دریافت می‌کنیم تقلبی نیست، باید به کل سابقه تراکنش‌های بیتکوین دسترسی داشته‌باشیم و به این منظور باید از بلوک آغازین شبکه در سال ۲۰۰۹ آغاز کنیم.
سوابق تراکنشها که از سوی حسن دانلود می‌شوند در بلوک‌هایی گروه‌بندی می‌شوند و بلوک‌های جدید تقریباً هر ده دقیقه یک بار روی شبکه تولید می‌شوند. این بلوک‌های تراکنشها در زنجیره‌هایی به نام «زنجیره‌های بلوکی» (Blockchain) مرتب‌سازی می‌شوند.
حسن برای دانلود کل بلاک‌چین به همتایان دیگر روی شبکه اتصال می‌یابد. او می‌تواند آن زنجیره تراکنشها را که منجر به حالت صحیح شبکه بیتکوین می‌شود را کدگشایی کند، زیرا این شبکه دارای «اثبات عملی کار» (Proof of Work) است و قواعد اجماعی شبکه روی کلاینت نرم‌افزاری حسن نیز اعمال می‌شوند.
ماینرها
اثبات عملی کار در بیتکوین برای تصمیم‌گیری در مورد این که آیا بلوک جدید تراکنشها باید به بلاک‌چین وصل شود یا نه مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک نظام پرداخت آنلاین سنتی دارای یک شخص ثالث است که اعتبار تراکنشها را تأیید می‌کند، اما نکته بیتکوین این است که به روشی غیرسیاسی و بدون نیاز به مجوز عمل می‌کند. زمانی که اثبات کار، به جای یک شخص ثالث مورد تأیید، استفاده می‌شود؛ تراکنشها می‌توانند از سوی یک گروه دینامیک و به طور بالقوه ناشناس از افراد یا نهادها صادر شوند که به عنوان استخراج‌کنندگان بیتکوین (Miner) شناخته می‌شوند. این ساختار موجب می‌شود که از کار انداختن سیستم به شدت دشوار شود.
در طی فرایند ایجاد یک بلوک جدید، ماینرها توان محاسباتی دستگاه‌های خود را صرف حل یک مسئله بسیار پیچیده ریاضیاتی می‌کنند. ماینری که بتواند آن مسئله ریاضی را حل کند، مجوز افزودن یک بلوک جدید به زنجیره بلوک‌های تراکنشها را کسب می‌کند. ماینرها همچنین تمایل دارند که منابع عظیم محاسباتی خود را روی این کار صرف کنند، زیرا بیتکوین جدید ایجاد شده به آن‌ها پاداش داده می‌شود و همچنین همه هزینه‌های تراکنش‌های مرتبط با تراکنشها در بلوک جدیداً اضافه شده به آن‌ها تعلق می‌گیرد.
حالت فعلی بلاک‌چین
زمانی که حسن کل بلاک‌چین را دانلود کند، می‌تواند حالت کنونی شبکه را بداند و از این رو می‌تواند تراکنشها را به طور مطمئنی دانلود کند. حسن برای دریافت یک تراکنش یک نشانی بیتکوین جدید در کلاینت نرم‌افزاری خود ایجاد می‌کند. این نشانی یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی دارد. آن‌ها را می‌توان به عنوان نوعی نام کاربری و رمز عبور تصور کرد که در یک وب‌سایت معمولی استفاده می‌شود.
فرض کنیم حسن می‌خواهد مقداری بیتکوین از حسین دریافت کند و از این رو نشانی بیتکوین جدید خود را به او ارسال می‌کند. همچنین فرض می‌کنیم که حسین مقداری بیتکوین از قبل دارد. حسین با امضا کردن یک پیام با کلید خصوصی مرتبط با نشانی بیتکوین خود و افزودن مقداری بیتکوین آن مبلغ را به حسن ارسال می‌کند. این پیام به سادگی بیان می‌کند که بیتکوین مرتبط با نشانی حسین باید به نشانی حسن اختصاص یابد.
کلاینت نرم‌افزاری حسن این تراکنش را می‌بینید. اما باید منتظر بماند تا تراکنش در بلوک جدید الصاق یابد تا مطمئن شود که عملاً تحقق یافته‌است و آن را تأیید کند. در واقع در صورتی که حسن مقدار زیادی بیتکوین از حسین در ازای نوعی کالا یا خدمات دریافت کرده باشد، باید تا زمان دریافت شش تأیید منتظر بماند.
مشروعیت تراکنش
حسن می‌داند که تراکنش مشروع است، زیرا کلاینت نرم‌افزاری بیتکوین بررسی می‌کند تا مطمئن شود که همه قواعد شبکه رعایت شده‌اند. حسین نمی‌تواند بیتکوین جدید را از هوا ایجاد کند یا بیت‌کوینی که متعلق به او نیست را ارسال کند. زیرا این نوع فعالیت‌ها از سوی نرم‌افزار حسن تشخیص داده می‌شوند.
در مورد مقادیر خرد بسیاری از افراد یک شخص ثالثی به منظور اعتبارسنجی تراکنشها اعتماد می‌کنند، زیرا کارها آسان‌تر می‌شوند. اما باید اشاره کرد که این کار معایبی نیز دارد که شامل موضوعات رعایت حریم خصوصی، امنیت و اعتماد می‌شوند. معنی این حرف آن است که این احتمال وجود دارد بخش بزرگی از تراکنش‌های روزانه که هر روز روی شبکه اجرا می‌شوند به صورت خود-تایید نباشند.
چه کسی بیتکوین را کنترل می‌کند؟
بسیاری از افراد علاوه بر سوال بیتکوین چیست این سؤال را نیز در ذهن خود دارند. در روزهای نخست پیدایش بیتکوین، این باور کمابیش رواج داشت که ماینرها قواعد پروتکل بیتکوین را کنترل می‌کنند. با این حال گذشت زمان ثابت کرد که کاربران در نهایت بیت‌کوین‌ها را کنترل می‌کنند.
دلیل این که می‌گوییم کاربران بیتکوین را کنترل می‌کنند، این است که ماینرها باید بلوک‌هایی را ایجاد کنند که افراد آن‌ها را ارزشمند بدانند. اگر ماینرها تلاش کنند قواعد سیستم را تغییر دهند و انواع جدیدی از بلوک‌ها با قواعد متفاوت ایجاد کنند. در این صورت کاربران باید با این مجموعه قواعد جدید موافق باشند و به ماینرها اعلام کنند که همچنان به فعالیت خود روی این شبکه با قواعد متفاوت ادامه می‌دهند.
اگر کاربران نخواهند از این تغییر قواعد که از سوی ماینرها وضع شده است، پیروی کنند. در این صورت می‌توانند این بلوک‌های با قواعد جدید را نادیده بگیرند و همچنان از قواعد قدیمی استفاده کند. دلیل این امر آن است که کاربران نرم‌افزار بیتکوین خاص خود را اجرا می‌کنند و تا مطمئن شوند که قواعد شبکه به دسترسی رعایت شده‌است. زمانی که ماینرها بلوک‌هایی را استخراج کنند که هیچ کاربری ندارد؛ پاداشی دریافت نمی‌کنند و سودآوری نخواهند داشت. بدین ترتیب بلوک‌های نامعتبر ایجاد شده از سوی ماینرها در عمل بی‌ارزش خواهد بود.
این ساختار مشوق در اواخر سال ۲۰۱۷ زمانی که برخی شرکت‌های بزرگ حوزه بیتکوین و ماینرها به شبکه جدیدی با محدودیت وزن بلوک بزرگ‌تر جابجا شدند مورد آزمون قرار گرفت. در نهایت مشخص شد که ماینرها تمایلی به استخراج روی چنین شبکه‌ای ندارند و فقط زمان خود را به هدر داده‌اند.
مرتبط : بهترین موسسه حقوقی در اصفهان