سالگرد پنج‌شنبه سیاه بیت‌کوین
در میان معامله‌گران باسابقه ارزهای دیجیتال، کمتر کسی است که پنج‌شنبه سیاه سال گذشته را به یاد نداشته‌باشد. در آن روز، قیمت بیت‌کوین با سقوطی بیش از ۵۰ درصدی، تا ۳,۶۰۰ دلار پایین آمد. حالا و با رسیدن دوباره ماه مارس، قیمت بیت‌کوین فاصله چندانی با اوج تاریخی خود ندارد، اما همچنان سرمایه‌گذاران از سقوط دوباره می‌ترسند.
تاریک‌ترین روزهای بازار ارز دیجیتال
کوین تلگراف در گزارش تازه خود از ۱۲ مارس ۲۰۲۰ (۲۲ اسفند ۹۸) به‌عنوان یکی از تاریک‌ترین روزهای بازار ارزهای دیجیتال یاد کرده‌است. در آن روز بیت‌کوین شاهد بزرگترین سقوط تاریخ ده ساله خود بود و تنها در عرض چند ساعت از ۸,۰۰۰ دلار تا کف ۳,۶۰۰ دلاری سقوط کرد.
در مدت تنها ۲۴ ساعت، چیزی در حدود ۱ میلیارد دلار قراردادهای آتی خرید (لانگ) لیکویید شد. این مسئله در نهایت به کاهش شدید قیمت که در تاریخ بیت‌کوین بی‌سابقه بود انجامید. قیمت بیت‌کوین در آن روز، حدود نیمی از ارزش خود را از دست داد.
در آن هفته پرنوسان، ارزهای دیجیتال دیگر بازار هم همسو با بیت‌کوین اصلاح‌های گسترده‌ای را تجربه کردند. از سوی دیگر، در آن زمان بسیاری به بازار بورس آمریکا به‌عنوان یک راه جایگزین نگاه می‌کردند؛ سقوط بازارهای پرنوسان و آغاز اوج‌گیری شیوع ویروس کرونا هم بر آتش این اتفاقات افزوده بود.
اصلاح بازارهای سهام در ماه مارس سال گذشته، طی ۳۰ سال پیش از آن بی‌سابقه بود. به‌عنوان مثال، شاخص صنعتی داوجونز تا ۲,۳۰۰ واحد سقوط کرد. نبود تقاضا برای بیت‌کوین در نهایت به کاهش قیمت بیت‌کوین به ۵,۰۰۰ دلار و سپس به ۳,۶۰۰ دلار منجر شد.
یک سقوط دیگر نزدیک‌است؟
سؤال اینجاست که آیا بازار ارزهای دیجیتال در معرض یک سقوط گسترده دیگر است؟ کریپتویودا (CryptoYoda)، معامله‌گر مطرح بازار، با اشاره به مثلث «عرضه محدود»، «افزایش مدام تقاضا» و «معاملات با اهرم‌های بالا»، آنها را مواد لازم سقوط‌های سریع (Flash Crash) و نوسانات شدید می‌داند و می‌افزاید:
همچنان با پا گذاشتن در راه قانون‌گذاری و متعادل‌سازی هیجانات شدید بازار، هم در سرمایه‌گذاران خرد و هم در سرمایه‌گذاران دانه‌درشت و معامله‌گران، شاهد سقوط های موقتی خواهیم بود. دلیلش این‌است که هیچ وقت در چنین مقیاسی با عرضه محدود، تقاضای شدید و ابزارهای انفجاری مثل اهرم‌ها روبه‌رو نبودیم و این مسئله باعث می‌شود مسیر پیش رو کمی با چالش همراه باشد.
نظرات
هانتر مرگارت (Hunter Merghart)، مسئول عملیات صرافی بیت استمپ (Bitstamp)، ضمن بیان این موضوع که ساختار بازار ارزهای دیجیتال از ماه مارس ۲۰۲۰ تا به حال، تا حد زیادی تکامل پیدا کرده‌است، گفت که همچنان احتمال سقوط وجود دارد. به‌گفته وی، در حال حاضر، در صنعت ارزهای دیجیتال راه‌های قانونی زیادی برای معاملات آنی و معاملات مشتقه وجود دارد که نقدینگی زیادی در بازار ایجاد می‌کنند.
مرگارت می‌گوید وقتی بازار فعلی را با سال‌های قبل مقایسه کنیم، خواهیم دید که مشترکان فعال زیادی در سطح جهانی وجود دارند که اگر قیمت بخواهد یک‌شبه به‌دلایلی غیرقابل‌پیش‌بینی صعودی شدید داشته‌باشد، می‌توانند باعث تسهیل در از بین بردن توازنِ در بازار شوند.
آنشول دیر (Anshul Dhir)، هم‌بنیان‌گذار و مدیر ارشد اجرایی ایزیفای نتورک (EasyFi Network)، در گفتگوی اخیر خود گفت که در حال حاضر حجم بالایی از سرمایه در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) قفل شده‌است و ارزش فعلی بازار بیش از ۱.۵ تریلیون دلار است. مدیرعامل ایزیفای نتورک که یک پروتکل لایه دوم اعطای وام دیفای است، در ادامه گفت که بیشتر موقعیت‌ها دارای اهرم‌هایی بالا، حتی تا ۵۰ برابر، هستند.
امسال با سال گذشته تفاوت زیادی دارد
در عین حال که برخی از معامله‌گران بیت‌کوین از سقوط شدید قیمت واهمه دارند، احساسات کلی حاکم بر بازار امسال به نسبت سال گذشته آرام‌تر است. چاد استین گلس (Chad Steinglass)، مدیر پلتفرم معاملاتی کراس‌تاور (CrossTower)، معتقداست که با وجود وحشت از سالگرد «کف» قیمت ماه مارس، هیچ جای نگرانی نیست که این اتفاق بار دیگر تکرار شود. او در این باره افزود:
با وجود اینکه مارس ۲۰۲۰، دوران تاریخی برای ارزهای دیجیتال و تمام بازارهای جهانی و همه دارایی‌ها بود، پس از آن اوضاع بر وفق مراد بازار شد و دارایی‌های دیجیتال روی کار آمدند. مداخله گسترده و سریع فدرال رزرو به‌منظور حمایت از نقدینگی موجود در بازارهای مالی، همان چیزی بود که ناکاموتو آن را دیده بود و در مورد خطرش بعد از بحران مالی سال ۲۰۰۸ هشدار داده بود. بحرانی که باعث شد تا ناکاموتو بیت‌کوین را خلق کند.
استین‌گلس در ادامه گفت که واکنش فدرال رزرو به بحران کووید- ۱۹ تأییدی بر ایده‌ای بود که بیت‌کوین بر اساس آن ایجاد شده‌است. او معتقداست که این واکنش چرخه‌ای صعودی را ایجاد کرد که از حداقل ۱۱ ماه گذشته پابرجا بوده‌است. می‌گوید فدرال رزرو تا به اینجا نشانه‌ای از تغییر سیاست‌های پولی خود ارائه نداده‌است و حتی کنگره آمریکا هم نسبت به تزریق بسته‌های حمایتی به اقتصاد کوتاه نمی‌آید. استین‌گلس معتقداست که سیاست‌های مالی نهادهای آمریکایی تا زمانی که بحران کرونا از بین برود ادامه خواهد داشت.
از سوی دیگر، روند آهسته و پیوسته پذیرش بیت‌کوین از سوی سرمایه‌گذاران نهادی باعث شده‌است تا تنها در صورتی شاهد اصلاح گسترده باشیم که یک قانون‌گذاری سلبی از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) یا وزارت خزانه‌داری صورت گیرد. نباید فراموش کرد که در حال حاضر هر هفته شاهد ورود یک شرکت بزرگ به حوزه ارزهای دیجیتال و سرمایه‌گذاری در آنها هستیم و این مسئله احتمال سقوط قیمت را کاهش می‌دهد.
استین گلس می‌گوید برداشت سود سرمایه‌گذاران آمریکایی که در کف قیمت، بیت‌کوین خریده‌اند و حالا منتظرند با آغاز فصل پرداخت مالیات، بیت‌کوین های خود را بفروشند، ممکن‌است تنها دلیل تضعیف رویکرد صعودی حاکم بر بازار باشد. او در این باره افزود:
با این حال، فکر نمی‌کنم حجم فروش این افراد در مقایسه با مسائل عمده دیگر، چندان بالا باشد.
دنیل برناردی (Daniele Bernardi)، بنیان‌گذار پی‌اچ‌آی توکن (PHI Token) و دیامان گروپ (Diaman Group)، معتقداست که سقوط بازار ارزهای دیجیتال و بازارهای مالی در سال گذشته، کاملاً به شیوع ویروس کرونا مرتبط بوده‌است. او با بیان اینکه احتمال رخ دادن دوباره چنین اتفاقی کم‌است، گفت:
هر دارایی، حتی طلا و کالا، به‌واسطه ابهامات شیوع ویروس کرونا و همه‌گیری آن با سقوطی بزرگ همراه شدند؛ از همین رو، به نظر من، نوسانات قیمت بیت‌کوین بیشتر به‌دلیل فروش هیجان و غیرمنطقی سرمایه‌گذارانی بود که همه چیز را می‌فروختند. این سقوط بیشتر به‌واسطه چیزی‌است که «ریسک سیستماتیک» نام دارد و ارتباط چندانی با خودِ بیت‌کوین نداشت.
سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین امن است؟
با وجود اینکه سقوط سال گذشته قیمت بیت‌کوین به این زودی‌ها از یاد سرمایه‌گذاران نمی‌رود، وضعیت بیشتر شاخص‌های تکنیکال حاکی از آن است که رخ‌دادن دوباره چنین اتفاقی محتمل نیست.
نباید فراموش کرد که ترس پیرامون ویروس کرونا در سال گذشته روز‌به‌روز بیشتر می‌شد و حالا دیگر خبری از آن ترس نیست؛ چرا که واکسن این بیماری رفته‌رفته در مقیاس جهانی در حال توزیع‌است.
این بازار به همه کسانی که در آن شرکت دارند، یک مسئله را به‌خوبی آموخته‌است. آن هم این است که در این بازار هر چیزی ممکن‌است؛ به همین دلیل، پیش‌بینی روند بازار تنها یک حدس روی حساب و کتاب‌است و هر تغییری در سطح جهانی می‌تواند داستانی دیگر برای این ارز دیجیتال رقم بزند.