آیا خرید و فروش بیت‌کوین در ایران قانونی است؟
خرید و فروش یا سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین یک منبع درآمد با بازدهی مناسب است و در هر کشوری قوانین استفاده از آن متفاوت است با مجله ارز دیجیتال همراه شوید تا به دنبال پاسخ برای قوانین خرید و فروش بیت‌کوین در ایران باشیم.
قوانین حضور بیت‌کوین در نهادهای دولتی
در بسیاری از کشورها آیین‌نامه‌های مختلفی برای خرید و فروش ارز دیجیتال وجود دارد. برخی از آنها حتی امکان استفاده از بیت‌کوین به عنوان پول برای پرداخت مالیات، خرید کالاها یا تجارت به آسانی فراهم آمده‌است. در مقابل، در برخی دیگر از کشورها حتی داشتن یک بیت‌کوین می تواند فرد را روانه زندان کند.
به‌دلیل نوپا بودن این فضا و عدم وجود زیرساخت‌های اساسی، بدیهی است که رویکرد دولت‌های سراسر دنیا در مورد بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال شفاف و قطعی نیست. با این حال، رویکرد کلی نهادهای مختلف اجرایی و قانون‌گذار را درباره فضای ارز دیجیتال تغییر کرده است. در ادامه با استفاده از گزارشات داخلی و صحبت‌های مسئولان اجرایی کشور طی چند سال اخیر این موارد را بررسی خواهیم کرد. در صورت رخ دادن هرگونه کلاهبرداری، هک و یا عدم وفای به عهد در فضای ارز دیجیتال، یک فرد می‌تواند شکایت رسمی ارائه‌دهد و قوه قضاییه به آن رسیدگی خواهد کرد.
حضور بیت‌کوین در کسب و کارها
در مورد شرایط برای کسب‌وکارها باید گفت که صرافی‌های ارز دیجیتال، درگاه‌های پرداخت مربوط به ارز دیجیتال و … در زمان نگارش این گزارش در کشور فعالیت دارند، اما در حال حاضر هیچگونه مجوز رسمی برای تأسیس صرافی یا سایت خرید و فروش ارز دیجیتال از سوی بانک مرکزی صادر نمی‌شود و تمامی سایت‌ها و مراکز فعلی به‌صورت غیررسمی فعالیت می‌کنند. بانک مرکزی همچنین در زمستان ۹۶ این خصوص اطلاعیه‌ای منتشر کرد.
مجوز فعالیت در حوزه ارز دیجیتال
در بهمن ۹۷، بانک مرکزی پیش‌نویس قوانین ارز دیجیتال را منتشر کرد. قرار بود این پیش‌نویس پس از چند ماه به تصویب نهایی برسد. در این پیش‌نویس صرافی‌ها می‌توانند با دریافت مجوز فعالیت کنند، اما استفاده از بیت‌کوین به‌عنوان ابزار پرداخت ممنوع است.
به‌طور کلی خرید و فروش و نگهداری بیت‌کوین برای مردم جرم نیست، اما در مقیاس وسیع و حوزه پرداخت‌های کلان کشور، فعلاً مجوز خاصی صادر نشده‌است.
شرایط استخراج در بیت‌کوین در ایران
استخراج بیت‌کوین نیز مانند خرید و فروش بیت‌کوین در ایران با کسب مجوزهای لازم از وزارت صنعت قانونی است. در صورتی که بدون داشتن مجوز و به صورت غیرقانونی استخراج بیت‌کوین صورت بگیرد، نیروی انتظامی حق ضبط دستگاه‌ها و انجام پیگرد قانونی را دارد.
آذری جهرمی، وزیر جوان ارتباطات نیز در این باره گفته‌است:
باید به فعالان بخش استخراج ارز دیجیتال پروانه فعالیت قانونی داده‌شود و امتیازاتی برای آنها در نظر گرفته‌شود تا آنها بتوانند فعالیت‌شان را به صورت قانونی انجام دهند.
با توجه به رشد چشم‌گیر خرید و فروش بیت‌کوین در سال‌های اخیر، نظرات و موضع‌گیری مثبت مسئولین و دولت در این زمینه، به احتمال بسیار زیاد بیت‌کوین بتواند خود را جایگزین سیستم کنونی کند. پس غیر منطقی نیست که آینده بیت‌کوین را نیز بسیار درخشان‌تر از چیزی که در حال حاضر وجود دارد، تصور کنیم. اما باید توجه داشته‌باشید که سرمایه‌گذاری در عرصه ارز دیجیتال نیازمند تحقیق و بررسی از منابع معتبر و به‌روز است.
در ادامه به برخی از شرایط صدور مجوز، تعرفه‌های استخراج و میزان برق مصرفی مورد نیاز که توسط دستگاه و نهادهای نظارتی مربوطه اعلام شده‌است، می‌پردازیم:
۱- استخراج بیت کوین در ایران قانونی است اما برای وارد کردن دستگاه استخراج ارز دیجیتال نیاز است از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز بگیرید (برای دستگاه های استخراج ارز دیجیتال با عنوان “ماینر” ردیف گمرکی در نظر گرفته شده است).
۲- برای تولید هر بیت کوین معادل مصرف سالانه ۲۴ خانه در تهران برق لازم است .
۳- قیمت برق برای مراکز استخراج بیت کوین، ۹۶۵ تومان به ازای هر کیلووات ساعت اعلام شده است .
جمع‌بندی
وضعیت قانونی خرید و فروش بیت‌کوین در کشور شفاف نیست و مجوز خاصی برای آن صادر نشده‌است.. اما خرید و فروش بیت‌کوین توسط مردم، جرم شناخته نمی‌شود.
بانک‌ها، صرافی‌ها و موسسات مالی نمی‌توانند به حوزه ارز دیجیتال وارد شوند و معامله بیت‌کوین برای بانک ها و موسسات مالی ممنوع است.
ماینینگ یا استخراج بیت کوین در کشور قانونی است اما باید از وزارت صمت مجوز اخذ شود.
جهت واردات تجهیزات استخراج به کشور، باید از وزارت صمت مجوز دریافت شود. برای این کالاها، ردیف کالا مشخص شده‌است.