هاوینگ بیت‌کوین چیست؟
به رویداد نصف شدن پاداش استخراج بیت‌کوین اصطلاحاً هاوینگ (Halving) گفته می‌شود برای درک کامل با مجله ارز دیجیتال همراه شوید.
به طور میانگین، هر چهار سال یکبار (پس از گذشت ۲۱۰هزار بلاک در بلاکچین بیت‌کوین )، میزان تولید بیت‌کوین های جدید به شکل ناگهانی نصف می‌شود یا به‌طور دقیق‌تر، پاداش اهدایی به ماینرها برای اضافه کردن یک بلاک به بلاکچین ۵۰ درصد کاهش می‌یابد. هاوینگ توسط ساتوشی ناکاموتو، خالق ناشناس بیت‌کوین، و با هدف کنترل تورم بیت‌کوین، در کد این شبکه قرار داده شده‌است.
از آنجایی که رویداد هاوینگ در واقع نرخ عرضه بیت‌کوین های جدید یا همان عرضه را نصف می‌کند، به عقیده کارشناسان این رویداد تأثیر قابل‌توجهی بر قیمت بیت‌کوین می‌گذارد و می‌تواند ارزش بیت‌کوین را در طول زمان افزایش دهد.
این خلاصه‌ای بود از رویداد هاوینگ برای کسانی که وقت زیادی برای مطالعه ندارند، اما اگر به دنبال اطلاعات دقیق‌تری هستید، بهتر است به خواندن ادامه دهید.
هاوینگ بیت‌کوین به چه معناست؟
برای درک مفهوم هاوینگ بیت‌کوین، ابتدا باید با مفاهیم اولیه استخراج بیت‌کوین آشنا شوید. به طور خلاصه، می‌توان گفت که افرادی داوطلب تحت عنوان استخراج‌کننده یا «ماینر» برای تایید تراکنش‌های بیت‌کوین و حفظ امنیت آن، قدرت پردازش سخت‌افزارهای خود را در فرایندی به نام «استخراج» در اختیار شبکه قرار می‌دهند که مستلزم مصرف برق و حل معادلات ریاضی پیشرفته است. شبکه به عنوان پاداش مقداری بیت‌کوین تولید می‌کند و به استخراج‌کنندگان می‌دهد. هاوینگ هر چهار سال یکبار پاداش استخراج‌کنندگان را نصف می‌کند.
هنگامی که ساتوشی ناکاموتو مشغول تعیین قوانین پروتکل بیت‌کوین بود، روی دو قانون بیش از همه تأکید داشت:
موجودی بیت‌کوین متناهی و محدود به ۲۱ میلیون واحد باشد.
تعداد بیت‌کوین های تولیدشده به ازای هر بلاک، پس از هر ۲۱۰,۰۰۰ بلاک، ۵۰ درصد کاهش یابد.
هالوینگ یا هاوینگ؟
در تلفظ عبارت هاوینگ (halving)، حرف «L» تلفظ نمی‌شود. بنابراین اگرچه در میان کاربران فارسی زبان از عبارت هالوینگ هم استفاده می‌شود، هاوینگ صحیح‌تر است.
هاوینگ بیت‌کوین هر چند سال یکبار رخ می‌دهد؟
با توجه به این که در هر ساعت به‌طور میانگین ۶ بلاک پیدا می‌شود و رویداد هاوینگ هم پس هر ۲۱۰ هزار بلاک اتفاق می‌افتد، می‌توان به‌طور تقریبی گفت که هاوینگ هر ۴ سال یکبار رخ می‌دهد.
در ابتدای فعالیت بیت‌کوین، هر ده دقیقه ۵۰ واحد بیت‌کوین تولید می‌شد، یا به عبارت دقیق‌تر اولین ماینری که به پاسخ معادله بلاک می‌رسید، ۵۰ بیت‌کوین دریافت می‌کرد. در سال ۲۰۱۲، پس از اولین هاوینگ، پاداش استخراج به ۲۵ رسید و در سال ۲۰۱۶، پس از دومین هاوینگ، پاداش استخراج به ۱۲.۵ واحد رسید. امروز که در حال نگارش این مقاله هستیم، در هر ده دقیقه حدود ۱۲٫۵ بیت‌کوین تولید می‌شود. این رقم بعد از هاوینگ بعدی که در می ۲۰۲۰ (اردیبهشت ۹۹) اتفاق خواهد افتاد، به ۶٫۲۵ بیت‌کوین کاهش می‌یابد.
فلسفه رویداد هاوینگ چیست؟
شاید شما هم از خودتان بپرسید که چرا طراحی این تغییر در پاداش ماینرها لازم بوده است و چرا نباید نرخ پاداش اعطایی به ماینرها را ثابت نگاه داشت. آیا این رویداد به ضرر ماینرها تمام نخواهد شد؟
پاسخ این سؤال در قانون عرضه و تقاضا نهفته است.
اگر بیت‌کوین های جدید به‌سرعت تولید شوند، یا تعداد بیت‌کوین های قابل تولید نامتناهی باشد، به تدریج تعداد بالای بیت‌کوین های در گردش، ارزش آن را پایین خواهد آورد.
ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، خالق اتریوم، در یادداشت شخصی خود برای وب‌سایت بیت‌کوین مگزین، لزومِ کند کردن سرعت توزیع بیت‌کوین از طریق رویداد هاوینگ را این‌گونه شرح می‌دهد:
«علت اصلی انجام این کار کنترل تورم است. یکی از بزرگ‌ترین خطاهای ارزهای فیات سنتی که تحت کنترل بانک‌های مرکزی هستند، این است که این بانک‌ها می‌توانند به هر میزان که بخواهند پول چاپ کنند و اگر بیش‌ازحد چاپ کنند، ارزش ارز دولتی طبق قانون عرضه و تقاضا سریعاً رو به کاهش می‌گذارد.
بیت‌کوین برخلاف ارزهای رایج طوری طراحی شده‌است که مثل یک کالای باارزش، مانند طلا، عمل کند. میزان طلاهای موجود در دنیا محدود است و با استخراج هر گرم از آن، استخراج طلاهای باقی‌مانده سخت‌تر از قبل می‌شود.
به دلیلِ همین عرضه (موجودی) محدود است که طلا توانسته در طی شش هزار سال گذشته، جای پای خود را به‌عنوان یک وسیله تبادل و ابزار ذخیره ارزش محکم کند. کاری که امیدواریم بیت‌کوین هم از پس انجام آن برآید.»
هاوینگ بعدی در چه تاریخی اتفاق خواهد افتاد؟
با توجه به میانگین زمان موردنیاز برای تولید بلاک (۱۰ دقیقه)، هاوینگ بعدی باید در ماه می یا نهایت ژوئن سال ۲۰۲۴ (اردیبهشت تا خرداد ۹۹) اتفاق بیفتد.
برای مشاهده شمارش‌گر معکوس هاوینگ بیت‌کوین می‌توانید به صفحه قیمت بیت‌کوین سایت ارزدیجیتال مراجعه کنید.
حقیقت این است که زمان بلاک‌های بیت‌کوین دقیقاً ۱۰ دقیقه نیست و به طور میانگین به ده دقیقه می‌رسد. از زمان خلق بیت‌کوین تاکنون میانگین زمان موردنیاز برای خلق یک بلاک ۹ دقیقه و ۲۰ ثانیه بوده است و نه ۱۰ دقیقه کامل که حدود ۷ درصد سریع‌تر از زمان تخمینی ما است.
هاوینگ چه تأثیری روی قیمت بیت‌کوین می‌گذارد؟
مهم‌ترین سؤال افراد درباره هاوینگ این است که آیا این روی قیمت بیت‌کوین تأثیر خواهد گذاشت و پاسخ آن این است که کسی نمی‌داند. در واقع، روی کاغذ و از نظر تئوری، با فرض ثابت بودن تقاضا، اگر عرضه نصف شود. قیمت باید دو برابر قبل باشد تا به تقاضا پاسخ بدهد، اما لزوماً نمی‌توان گفت که تقاضا ثابت بماند و کاهش پیدا نکند.
در سال ۲۰۱۶ و یک هفته پس از رویداد هاوینگ، تغییر زیادی در قیمت بیت‌کوین حاصل نشد. در آن زمان قیمت بیت‌کوین در حدود ۶۵۰ دلار بود و یک هفته بعد قیمت آن به ۶۷۵ دلار رسید که تغییر چشمگیری به حساب نمی‌آمد. اما بیش از یک سال بعد در سال ۲۰۱۷، قیمت بیت‌کوین به بالاترین رقم تاریخش یعنی ۲۰,۰۰۰ دلار رسید.
اولین هاوینگ بیت‌کوین هم در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ و بعد از استخراج ۲۱۰ هزارمین بلاک اتفاق افتاد. قیمت بیت‌کوین در آن تاریخ ۱۳٫۴۲ دلار بود و به نظر می‌رسید که هاوینگ تأثیر چندانی روی قیمت نداشته است. درست است که قیمت بیت‌کوین بعد از مدت کوتاهی به ۲۳۰ دلار رسید، اما خیلی‌ها این افزایش را به بحران مالی کشور قبرس نسبت می‌دهند.
با این حال، هنوز هم استدلال‌های موجود حاکی از این است که یا قیمت افزایش می‌یابد و یا هیچ تغییری ایجاد نخواهد شد.
خیلی‌ها هم معتقدند که رویداد هاوینگ تنها برای اعضای جامعه بیت‌کوین شناخته شده‌است. به همین دلیل نمی‌تواند کسی را غافلگیر کرده یا باعث ایجاد تغییر چشمگیری در قیمت بیت‌کوین شود.
هیچ‌کس در این میان اعتقادی به این ندارد که هاوینگ به هیچ شکلی بتواند قیمت بیت‌کوین را کاهش دهد.
بیت‌کوین با این هدف ساخته شده که بتواند ارزشمند باقی بماند و هاوینگ درست به همین دلیل در آن تعبیه شده است. تنها تعداد مشخصی بیت‌کوین (۲۱ میلیون) وجود خواهد داشت و با هاوینگ، تورم حاصل از عرضه بیت‌کوین ها با کند کردن نرخ توزیع کنترل می‌شود.